Jak ograniczyć skutki kradzieży tożsamości? Zastrzeganie dokumentu tożsamości i numeru PESEL
Od 17 listopada Polacy będą mieli możliwość zastrzec swój numer PESEL w państwowym rejestrze. To kolejne rozwiązanie, po zastrzeganiu dokumentu tożsamości czy karty płatniczej, które może ograniczyć skutki kradzieży tożsamości. Przepisy w pełni wejdą w życie w czerwcu przyszłego roku.
Każdego dnia w całej Polsce zdarza się po kilkadziesiąt prób posłużenia się cudzym lub podrobionym dokumentem. Z roku na rok rośnie również liczna zgłaszanych naruszeń ochrony danych osobowych. Jak wynika ze statystyk Urzędu Ochrony Danych Osobowych, w 2022 r. zgłoszono do UODO niemal dwa razy więcej takich incydentów. Oszuści mogą wykorzystać dane np. do wyłudzania kredytów i pożyczek z banku. Dokumenty wykorzystywane są również do zakładania fikcyjnych firm lub oszustwa polegającego na unikaniu opłat za hotel czy wynajem samochodu. Żeby się przed tym chronić należy zawsze zgłosić utratę dokumentów.
– Niezależnie od przyczyny, po utracie dokumentów powinno się je jak najszybciej zastrzec w banku. Trzeba to zrobić zarówno w przypadku zgubienia, jak i utraty dokumentu w wyniku kradzieży. Najważniejsze dokumenty, które powinniśmy zastrzegać to: dowód osobisty, paszport oraz prawo jazdy. Zastrzegać należy także karty płatnicze i dowody rejestracyjne samochodów – podkreśla Przemysław Przybylski, rzecznik prasowy banku Credit Agricole.
We wszystkich placówkach Credit Agricole i na infolinii banku klient może zastrzec swój dokument tożsamości. Funkcjonuje również specjalny numer telefonu: +48 828 828 828, pod którym można zgłosić utratę dokumentu. Po zgłoszeniu zastrzeżenia dane zgłaszającego są automatycznie przekazywane do Centralnej Bazy Danych, a stamtąd trafiają natychmiast do wszystkich innych banków, a także operatorów telefonii komórkowych oraz tysięcy innych firm i instytucji.
Dodatkowo, już od 17 listopada 2023 r., wchodzą w życie przepisy, które umożliwiają klientom zastrzeganie numeru PESEL. Klienci mogą to zrobić w aplikacji mObywatel 2.0 lub na stronie obywatel.gov.pl.
– My również pracujemy nad tym, żeby w niedługim czasie dać klientom taką możliwość. Jednak do czasu wdrożenia, wskazujemy klientom inne kanały, w których zastrzegą swój PESEL – zaznacza Przemysław Przybylski.
Zgodnie z nowymi przepisami urzędy czy firmy, m.in. banki od 1 czerwca przyszłego roku będą zobligowane do sprawdzania, czy dany PESEL znajduje się w rejestrze zastrzeżeń. Zastrzeżone PESEL-e nie będą mogły być wykorzystywane bez dalszej weryfikacji. Możliwość zastrzegania numeru PESEL może wpłynąć na ograniczenie skutków kradzieży tożsamości, takich jak zaciągnięcie przez oszustów na skradzione dane zobowiązań finansowych.