loader

BCC: Najważniejsze zmiany w projekcie nowej Ordynacji podatkowej

W projekcie nowej Ordynacji podatkowej zaprezentowano sporo zmian dotyczących procedury podatkowej. Wiele proponowanych zmian można ocenić pozytywnie, powinny przyczynić się do szybszego załatwiania spraw w postępowaniach podatkowych i uprościć niektóre niejasne kwestie. Wprowadzono także nowe instytucje, które rodzą wątpliwości i mogą okazać się nieskutecznym rozwiązaniem.
Najważniejsze zmiany z punktu widzenia podatnika/przedsiębiorcy:
·         Zupełnie nową regulacją jest umorzenie podatku. Dotychczas organ podatkowy mógł umorzyć jedynie zaległość podatkową. Pozytywna zmiana polega na tym, że poprzez umorzenie podatku, a nie jak dotychczas zaległości podatkowej, podatnik nie naraża się na odsetki oraz na ewentualną odpowiedzialność karnoskarbową w razie odmowy przyznania ulgi. W dotychczasowej praktyce niemożliwe było złożenie wniosku przed upływem terminu płatności podatku.
·         Podatnik uzyska też prawo do skorygowania deklaracji w ostatniej fazie postępowania podatkowego, przed wydaniem decyzji. Skorygowanie deklaracji ma skutkować umorzeniem postępowania, o ile będzie zgodne z oczekiwaniami organu podatkowego, co można ocenić jako zmianę pozytywną.
·         Bez wątpienia, najistotniejszym dla podatnika rozwiązaniem w nowej Ordynacji podatkowej jest przyjęcie ugodowych, polubownych form załatwienia sprawy. Konsensualne załatwianie spraw (w tym podatkowych) ma wiele zalet. Przyczynia się do przyspieszenia załatwienia sprawy, efektywności organów podatkowych oraz daje szanse dobrowolnego wykonania zobowiązania podatkowego.
·         Rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym. Prowadzanie postępowania podatkowego na zasadach ogólnych w sprawach mniejszej wagi jest nieefektywne i powoduje duże koszty, często przekraczające kwoty podatku. Rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym będzie w pełni zależne od woli strony postępowania.
·         Jedną z najważniejszych zmian proponowanych przez autorów projektu jest wydłużenie terminu na składanie odwołań z dotychczasowych 14 dni do 30 dni. Zmiana ma charakter pozytywny, gdyż dotychczasowa zasada dość znacząco ograniczała podatników i nie zawsze mieli czas na dokładną analizę zgromadzonego materiału dowodowego.
·         Pozostawienie instytucji interpretacji indywidualnych i ogólnych prawa podatkowego w ramach Ordynacji podatkowej również należy uznać za korzystne z punktu widzenia podatników i innych zainteresowanych podmiotów. W tej jednak materii część propozycji zasługuje na krytykę. Przykładowo, negatywnie należy ocenić przewidzianą w art. 533 § 3 nowej Ordynacji podatkowej opłatę w wysokości 2000 zł za wydanie interpretacji indywidualnej „gdy przedmiotem wniosku jest szczególnie skomplikowany stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe.”
·         Projekt nowej Ordynacji Podatkowej nie przewiduje również instytucji ochrony podatnika, który zastosował się do dominującej linii interpretacyjnej. Tym samym, ustawodawca sugeruje, że z uwagi na ryzyka podatkowe nadal w uprzywilejowanej pozycji będzie podmiot dysponujący własną interpretacją wydaną w jego indywidualnej sprawie.
·         Wprowadzenie dwuetapowego czasookresu, w którym pewne czynności związane z dochodzeniem należności publicznoprawnej będą mogły być wykonywane. Chodzi tu o przedawnienie wymiaru oraz przedawnienie poboru podatku. W projekcie zawarto jednak katalog przesłanek zawieszających bieg terminu prawa wymiaru podatku, a także określono katalog przesłanek zawieszających oraz przesłankę przerywającą bieg terminu poboru podatku. W sumie, do 25 lat lege artis może trwać wymiar i pobór podatku. W ocenie BCC, legalizowanie tak długiego czasu na wymiar i pobór podatku narusza zasadę pewności prawa. BCC proponuje skrócenie ww. okresów.
·         Zmianie uległy również przepisy dotyczące nadpłaty w nowej Ordynacji podatkowej. Wprowadzono pojęcie bezpodstawnego wzbogacenia. Jeżeli organ udowodni, że w wyniku zwrotu nadpłaty lub kwoty zapłaconej nienależnie jako podatek dojdzie do bezpodstawnego wzbogacenia, to będzie to warunek wyłączający uznanie kwoty za nadpłatę, tj. organ będzie mógł odmówić zwrotu należności, która spełnia wszystkie wymogi do tego, by być zwrócona. Nie popieramy tego rozwiązania i oceniamy je negatywnie.
Dekoracyjna ikona taśmy filmowej Zobacz wideo
O autorze