Napięta sytuacja polityczna rzuca cień na perspektywy ożywienia gospodarczego

• Austria: umiarkowane ożywienie gospodarcze, zgodnie z oczekiwaniami;
• WNP: napięcia geopolityczne czynnikiem negatywnym;
• Europa Środkowa broni pozycji regionalnego lidera; sytuacja w Europie Południowo-Wschodniej stabilna;
• Prognozowana wartość indeksu giełdowego ATX: ok. 2700 punktów na koniec roku;
• Branże, na które warto zwrócić uwagę: bankowość, ubezpieczenia, przemysł wytwórczy i energetyka.

— Jeśli chodzi o Austrię nasze prognozy PKB na lata 2014-15 nie zmieniły się od ponad roku. Najważniejsze wskaźniki świadczą o tym, że w tym roku austriacka gospodarka będzie się rozwijać coraz szybciej. Punkt kulminacyjny ożywienia gospodarczego powinien zostać osiągnięty w zimowym półroczu, o czym świadczą prognozy wzrostu PKB na poziomie 1,5% w 2014 roku i 2,3% w 2015 roku — pisze Peter Brezinschek, dyrektor Raiffeisen Research, w raporcie „Central & Eastern European Strategies” na II kwartał 2014 roku. 

— Należy oczekiwać, że sankcje gospodarcze w stosunkach między Unią Europejską a Rosją (czego nasz scenariusz nie zakłada) miałyby wpływ na cykl koniunkturalny w Austrii. Należy jednak pamiętać, że wymiana handlowa między Austrią a Rosją jest wciąż stosunkowo niewielka. W 2013 roku udział Rosji w ogólnej wartości eksportu z Austrii wyniósł zaledwie 2,8% (3,5 mld EUR). Tylko 2,4% ogólnej wartości towarów importowanych przez Austrię (głównie energia i paliwa) przypadło na Rosję — wyjaśnia Brezinschek.

WNP: napięcia geopolityczne czynnikiem negatywnym

Od lutego dominującym tematem jest konflikt między Ukrainą a Rosją, który doprowadził ostatnio do przyłączenia Krymu do Rosji. W głównym scenariuszu ,stanowiącym podstawę prognoz Raiffeisen Research, nie zakłada się wystąpienia przez Rosję z roszczeniami terytorialnymi w stosunku do wschodniej Ukrainy, ani konfliktu zbrojnego czy ostrych sankcji gospodarczych w stosunkach między UE i Stanami Zjednoczonymi a Rosją.

Niemniej jednak, już samo podwyższone napięcie i negatywne nastroje w stosunkach między Moskwą a Kijowem ujemnie wpływają na gospodarki i rynki finansowe obu krajów. Przykładowo, analitycy Raiffeisen Research obniżyli niedawno prognozowane tempo wzrostu PKB w Rosji w 2014 roku z 1,7% do 1%, a także obniżyli prognozy na rok 2015. Radykalna restrukturyzacja ukraińskiej gospodarki prawdopodobnie spowodowałaby gwałtowny spadek PKB o 3-7% w 2014 roku. 

Jednocześnie sytuacja gospodarcza w Europie Środkowej nadal się poprawia. Dlatego też analitycy zrewidowali w górę swoje prognozy wzrostu PKB w Polsce (3,1%), w Czechach (2,3%) i na Węgrzech (2%). Prognozy wzrostu gospodarczego w Europie Południowo-Wschodniej nie zmieniły się; Rumunia i Bułgaria pozostają liderami w tym regionie.

Skutki dla polityki monetarnej i kursów walutowych

Napięcia geopolityczne już spowodowały znaczący odpływ kapitału z obu krajów zaangażowanych w konflikt. Od wybuchu otwartego konfliktu Rosjanie zredukowali swoje oszczędności w rublach i dolarach amerykańskich, zamieniając je na euro, jeny i franki szwajcarskie. Rosyjski bank centralny zareagował na szybsze tempo spadku kursu RUB od jesieni 2013 roku umiarkowaną interwencją na rynku walutowym, stopniowym poszerzaniem korytarza w koszyku walutowym (55% USD/45% EUR) i jednym znaczącym podwyższeniem głównej stopy procentowej. Sytuacja na Ukrainie jest odmienna: aby nie utracić kontroli nad deprecjację UAH, ukraiński bank centralny musiał podjąć bardziej restrykcyjne kroki administracyjne, pomimo prowadzonych interwencji na rynku. 

— Uważamy, że do czerwca rubel będzie się osłabiać (kurs RUB/USD będzie szedł w kierunku 37,2), po czym nastąpi odreagowanie. W perspektywie średniookresowej kurs UAH/USD powinien się wahać w granicach od 10,5 do 11,5. Przewidujemy także umiarkowane wzmocnienie PLN i CZK do końca roku — stwierdził Brezinschek.

Wpływ na rynki obligacji i akcji

Rentowność obligacji skarbowych w Rosji gwałtownie wzrosła (przejściowo do ponad 9% w przypadku dziesięcioletnich papierów); świadczy to o sceptycyzmie inwestorów w stosunku do sytuacji politycznej i gospodarczej tego kraju. 

— Nie widać właściwie żadnych oznak złagodzenia napięć na rynkach obligacji krajów Europy Środkowo-Wschodniej w II kwartale 2014 roku, więc należy się spodziewać dalszego wzrostu rentowności w Polsce, na Węgrzech i w Czechach. Biorąc pod uwagę napięcia geopolityczne w tym regionie, nie dziwi słaby początek bieżącego roku na giełdach krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Widzimy możliwość dalszych spadków w II kwartale, ale w miarę upływu czasu rynek powinien w większym stopniu skoncentrować uwagę na fundamentach gospodarki, a więc ceny akcji powinny zacząć rosnąć — uważa Brezinschek.

Prognozowana wartość indeksu giełdowego ATX: około 2 700 punktów na koniec roku

— Lepsza dynamika gospodarcza w krajach zaliczających się do najważniejszych partnerów handlowych Austrii, a także wyższe tempo wzrostu gospodarczego w większości krajów Europy Środkowo-Wschodniej to naszym zdaniem zapowiedź stabilnej i pozytywnej sytuacji na rynku akcji — wyjaśnia Stefan Maxian, główny analityk Raiffeisen Centrobank (RCB). Ponadto, utrzymujące się niskie stopy procentowe powodują, że akcje są nadal atrakcyjne dla inwestorów. Oczekuje się, że wartość indeksu ATX wzrośnie z 2 460 punktów (obecnie) do około 2 700 punktów pod koniec roku. Wartość wskaźnika C/Z na giełdzie austriackiej w 2014 roku wynosi 13,6, zaś stopa dywidendy to ok. 3%. Analitycy giełdowi RCB spodziewają się wzrostów cen akcji na większości rynków Europy Środkowo-Wschodniej. Na przykład, polska gospodarka rozwija się bardzo dynamicznie i oczekuje się, że w 2014 tempo wzrostu PKB wyniesie ponad 3%. Powinno to przynieść korzyści zwłaszcza firmom, które są aktywne na polskim rynku. — Giełdy w Moskwie i na Węgrzech będą narażone w najbliższym kwartale na nieco wyższe ryzyko z powodu napięć geopolitycznych (Rosja) i zbliżających się wyborów (Węgry) — zauważa Maxian.   

Branże, na które warto zwrócić uwagę: bankowość, ubezpieczenia, przemysł wytwórczy i energetyka

Jeśli chodzi o rekomendacje branżowe to analitycy RCB wyróżniają banki i firmy ubezpieczeniowe, a także firmy wytwórcze oraz przedsiębiorstwa naftowe i gazowe o wysokim potencjale produkcyjnym. Banki nadal działają w bardzo trudnym otoczeniu rynkowym, ale zdaniem analityków RCB, po ostatnich spadkach na giełdzie, wiele akcji można nabyć po bardzo atrakcyjnych cenach. Ważne są również działania podjęte przez niektóre banki w IV kwartale 2013 roku jako przygotowanie do oceny jakości aktywów (AQR) przez EBC. Korzystny wpływ na ceny akcji firm ubezpieczeniowych w Austrii i Europie Środkowo-Wschodniej wywarła z jednej strony wewnętrzna restrukturyzacja, a z drugiej strony utrzymująca się korzystna sytuacja na rynku obligacji i niższe oczekiwane wypłaty odszkodowań w związku z łagodną zimą. Jeśli chodzi o przemysł wytwórczy, głównymi czynnikami rozwoju jest poprawa wskaźników gospodarczych, a także odwrócenie kierunku zmian w kilku branżach, takich jak budownictwo i przemysł samochodowy. Z uwagi na stabilne ceny ropy naftowej, akcje producentów tego surowca są także atrakcyjne. Analitycy RCB rekomendują zwłaszcza firmy, które produkcją głównie w regionach stabilnych politycznie.