Kredyt dla rolnika, realna szansa na rozwój gospodarstwa
Remigiusz Stupnicki, ekspert Idea Expert
Skok cywilizacyjny, jaki dokonał się na polskiej wsi w ciągu ostatnich kilkunastu lat jest nieporównywalny z żadnym innym. Dziś rolnictwo to nowoczesny dział gospodarki, zaopatrujący w żywność krajowych konsumentów oraz dostarczający produkty najwyższej jakości na rynki zagraniczne. Mnogość państwowych zachęt czy dopłat płynących z UE nie zaspakaja potrzeb rolników, którzy muszą inwestować w rozwój swoich gospodarstw. Najbardziej prężni szukają zewnętrznych form finansowania działalności. Niestety, w oczach banków komercyjnych, rolnik, mimo, że nowoczesny, to jednak nieatrakcyjny. Gdzie w takim razie szukać finansowego wsparcia?
Ciężki kawałek chleba
Działalność rolnicza do łatwych nie należy. Wymaga nie tylko bardzo ciężkiej i systematycznej pracy, ale także ciągłego rozwoju oraz inwestycji, choćby w środki produkcji i dbania o to, aby wyprodukowane towary były wysokiej jakości i szybko znajdowały zbyt. Z drugiej strony, rolnictwo to jeden z najbardziej nieprzewidywalnych sektorów produkcji. Wpływ warunków pogodowych czy decyzji politycznych może w ciągu kilku dni zniweczyć ogromny wysiłek czy nakłady finansowe wkładane w konkretną działalność w przeciągu całego roku.
Gdzie szukać wsparcia
W Polsce działalnością rolniczą zajmuje się 4,5 mln osób. 99,1 proc. z nich, prowadzi gospodarstwa indywidualnie. Mimo, że skrupulatnie spłacają swoje zobowiązania i ciężko pracują na to, aby ich wysiłki przyniosły oczekiwany plon to stabilność dochodów w tym sektorze jest jedną z najniższych w całej gospodarce. To z kolei rzutuje na fakt, że wiele banków nie chce brać na siebie ryzyka, które charakteryzuje działalność rolniczą i nie jest zainteresowanych finansowaniem ich w jakiejkolwiek formie. A przecież każda działalność gospodarcza, rolnicza w szczególności, wymaga dużych nakładów inwestycyjnych by się rozwijać. Na co w takim razie mogą liczyć rolnicy, którzy muszą korzystać z zewnętrznego finansowania?
Rolnicze dopłaty
Rolnicy mogą ubiegać się o dopłaty krajowe, jak i unijne. Przyjmowaniem wniosków i dalszym procedowaniem zajmuje się Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W przypadku unijnych dopłat, płatności dokonywane są w ramach bezpośrednich programów wsparcia na wniosek rolnika składany od 15 marca do 15 maja 2015r. Katalog płatności bezpośrednich na rok 2015 obejmuje: jednolitą płatność obszarową, płatność na zazielenienie, płatność dla młodych rolników, płatność dodatkową, płatności na produkcję, płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego. Szczegółowe informacje dostępne są na stronach www.arimr.gov.pl. Pomoc krajowa Agencji dotyczy wsparcia rolników w ramach budżetu krajowego. Udzielana jest ona w formie dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów inwestycyjnych i klęskowych, poręczeń spłaty kredytów studenckich, dofinansowania kosztów ponoszonych przez producentów rolnych na utylizację padłych zwierząt, dofinansowania kosztów poniesionych na przygotowanie wniosku o rejestrację nazw i oznaczeń geograficznych pierwotnych produktów rolnych.
Inne formy finansowania
Rolnictwo wymaga stałych inwestycji. Koszty środków produkcji rosną z roku na rok, a nowe przepisy unijne zobowiązują rolników do spełnienia szeregu tzw. wymogów ekologicznych. Na to, by z własnej kieszeni wyłożyć odpowiednie środki stać tylko niewielu. Z drugiej strony zrezygnowanie z zakupu np. wydajnego kombajnu czy ciągnika, może oznaczać spowolnienie produkcji lub przekreślić szanse na zapewnienie konkurencyjności rolnika na rynku. Gdzie w takim razie powinni szukać wsparcia i na co tak naprawdę mogą liczyć rolnicy?
Kredyt inwestycyjny – w banku lub z dopłatą ARiMR
Największe wsparcie, na jakie mogą liczyć rolnicy dotyczy kredytów inwestycyjnych. Oferowane są one przez banki komercyjne samodzielnie lub z dopłatami ARiMR. Kredyty oferowane we współpracy z Agencją są przeznaczone na wydatki związane z rozbudową gospodarstwa poprzez zakup gruntów rolnych, maszyn i urządzeń oraz stad podstawowych. By uzyskać kredyt na preferencyjnych zasadach wymagany jest wkład własny od 10 do 30 proc. Maksymalna wartość kredytu to 4 mln złotych. Oprocentowanie takiego kredytu to nie więcej niż 1,3 stopy redyskonta weksli, co obecnie wynosi 3 proc. w skali roku. Dodatkowo połowę odsetek spłaca Agencja, co oznacza także mniejsze wymagane zabezpieczenie właśnie o tę kwotę. Minusem są jednak dość skomplikowane procedury.
W przypadku banków komercyjnych oferty są nieco gorsze. Nie dość, że są droższe – oprocentowanie waha się w przedziale 6-8 proc. w skali roku, to jeszcze banki wymagają ustalenia lepszego zabezpieczenia dla udostępnionych środków. Najczęściej żądają ustanowienia hipoteki na nieruchomości niewchodzącej w skład gospodarstwa rolnego. Kredyty zazwyczaj oferowane są na 15 lat, z możliwością wydłużenia okresu kredytowania. Wymagane jest wówczas poręczenie Funduszu Poręczeń Unijnych.
O autorze
