Polska przyciąga więcej inwestycji zagranicznych, mimo spowolnienia w Europie
Według cyklicznego badania EY Atrakcyjność Inwestycyjna Europy, liczba Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych (BIZ) w Polsce wzrosła o 23% do 237 w 2022 r., choć liczba miejsc pracy generowanych przez te inwestycje spadła do 18,4 tys. – to 12% mniej niż w inwestycjach ogłoszonych w 2021 r.
Analiza ubiegłorocznych deklaracji inwestorów dotyczących BIZ pokazuje nieznaczne ożywienie w Europie, z wzrostem o 1% do 5 962. W kontekście liczby miejsc pracy generowanych przez BIZ, sytuacja wygląda mniej optymistycznie – łącznie generują one 343,6 tys. miejsc, co jest wynikiem mniejszym o 16% niż rok wcześniej.
Jacek Kędzior, Partner Zarządzający EY Polska, Partner Zarządzający Regionem EY CESA, wskazuje na napięcia geopolityczne, otoczenie makroekonomiczne i kryzys energetyczny jako główne przeszkody na drodze do ożywienia inwestycji. Zwraca uwagę, że wybuch wojny na Ukrainie mógł mieć wpływ na decyzje inwestorów, co widać w wolumenie inwestycji i generowanym przez nie poziomie zatrudnienia.
Jednak Polska wyróżnia się na tle innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Wzrost BIZ w Polsce wynika z rekonfiguracji globalnych łańcuchów dostaw oraz rosnącego znaczenia inwestycji podejmowanych przez podmioty z Ukrainy i Białorusi. „Polska może być jednym z beneficjentów tego trendu m.in. dlatego, że położenie w centrum Europy łączy z atrakcyjnością kosztową inwestycji i wysokimi kwalifikacjami pracowników.” – mówi Marek Rozkrut, partner i główny ekonomista EY na Europę i Azję Centralną.
Pomimo utrudnień, z badania EY wynika, że inwestorzy są optymistyczni co do przyszłości. 67% ankietowanych planuje rozwijać lub rozpocząć działalność w Europie w ciągu najbliższego roku – to najwyższy wskaźnik w historii badania, wzrost z 53% w ub. roku.
Tak więc, mimo niewielkiego ożywienia, Europa nadal zmaga się z wyzwaniami, które mogą hamować inwestycje. Jacek Kędzior, Partner Zarządzający EY Polska i Partner Zarządzający Regionem EY CESA, zauważył: „W ubiegłym roku wskazywaliśmy, że wybuch wojny na Ukrainie może spowodować wstrzymanie decyzji przez inwestorów. Tak się stało i widać to w wolumenie inwestycji, oraz – może nawet bardziej – na poziomie zatrudnienia generowanego przez BIZ.”
Z drugiej strony, Polska wydaje się przyciągać więcej inwestycji zagranicznych, mimo generalnego spowolnienia w Europie. Liczba BIZ w Polsce wzrosła w 2022 r. o 23% do 237, chociaż ogólna liczba miejsc pracy generowanych przez te inwestycje spadła o 12%. Marek Rozkrut, partner i główny ekonomista EY na Europę i Azję Centralną, zauważa, że trend ten może wynikać z faktu, że „Polska może być jednym z beneficjentów rekonfiguracji globalnych łańcuchów dostaw, z uwagi na swoje położenie w centrum Europy, atrakcyjność kosztową inwestycji i wysokie kwalifikacje pracowników.”
Jednak, pomimo pozytywnych prognoz, istnieją pewne problemy, które mogą wpłynąć na przyszłe inwestycje. Wysokie ceny energii, napięcia geopolityczne, skomplikowane przepisy pracy i wysokie stopy procentowe są wymieniane jako kluczowe czynniki, które mogą wpłynąć na decyzje inwestycyjne w Europie. W szczególności, 29% firm odroczyło decyzje o inwestycjach z powodu kryzysu energetycznego, a 45% dyrektorów inwestycyjnych uważa, że wysokie stopy procentowe i utrudniony dostęp do finansowania wpłyną na ich plany inwestycyjne w Europie.
Na koniec, pomimo tych wyzwań, istnieje optymizm co do przyszłości inwestycji w Europie. Z badania EY wynika, że 67% ankietowanych planuje rozwijać lub rozpocząć działalność w Europie w ciągu najbliższego roku. Jacek Kędzior zauważa, że „to z jednej strony efekt inwestycji zaplanowanych i niezrealizowanych w poprzednich latach, z drugiej – warunki gospodarcze wymuszają na firmach reorganizację i racjonalizację działalności oraz optymalizację kosztową.”
Ostatecznie, mimo istniejących wyzwań, perspektywy dla inwestycji zagranicznych w Europie wydają się być pozytywne, zwłaszcza dla Polski. Wzrost liczby BIZ w Polsce i optymistyczne plany przedsiębiorstw co do inwestycji w regionie mogą być oznaką, że Europa może odzyskać swoją pozycję jako atrakcyjny rynek dla inwestorów.