Nowe regulacje dotyczące opakowań
Robert Szyman, dyrektor generalny, Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych mówi o nowych regulacjach dotyczących opakowań i odpadów opakowaniowych
W obecnym czasie trwają bardzo intensywne prace w organach UE nad nowymi przepisami dotyczącymi opakowań i odpadów opakowaniowych. Mamy znowelizowaną dyrektywę ws. opakowań z 2018 roku. Jednakże w świetle dążenia do zrównoważonego rozwoju a wraz z nim realizacją idei gospodarki obiegu zamkniętego ambicją krajów członkowskich jest zmiana podejścia do odpadów.
Odpady powinny w coraz większym stopniu zastępować surowce pierwotne co wpłynie korzystnie na ślad środowiskowy oraz zmniejszy uzależnienie krajów UE od źródeł kopalnych i koniecznego importu.
Podstawowe zapisy w tym kontekście to wzrost poziomów recyklingu i obowiązkowe poziomy zawartości surowców z recyklingu w nowych opakowaniach. Dodatkowo nowy projekt wprowadza minimalne poziomy ponownego użycia opakowań. Regulacja dotyczy zarówno opakowań jednostkowych jak i zbiorczych i transportowych.
Pytanie czy polscy przedsiębiorcy oraz system zarządzania opadami oraz potencjał recyklingu są w stanie sprostać nadchodzącym zmianom. Wydaje się, że mamy wiele do zrobienia.
Branża recyklingu poważnie osłabiona i zdziesiątkowana w wyniku wprowadzonych przepisów w ostatnich latach nie ma złudzeń. Przedstawiciele recyklerów mówią wręcz, że chcemy robić recykling bez zakładów recyklingu, co wydaje się absurdem. Wprowadzenie zapisów mających chronić środowisko oraz zaostrzenie przepisów pożarowych, brak dofinansowania przez system ROP, czy najwyższe ceny energii w Europie to przyczyny dramatycznej sytuacji w branży, gdzie koszty wprowadzenia nowych przepisów dla pojedynczych zakładów sięgają miliona złotych i więcej.
Podstawą na drodze w kierunku GOZ i dalszej pracy nad gospodarką zrównoważoną jest system Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Niestety działający w Polsce nie ma nic wspólnego z obecnymi trendami ekomodulacji. Archaiczny system skupia się wyłącznie na obowiązku rejestracji w BDO i realizacji poziomów recyklingu poprzez obrót dokumentami potwierdzającymi recykling, który można scedować na organizacje odzysku. Wobec tego nie ma znaczenia czy opakowanie wprowadzane na rynek wraz z produktem jest przydatne do recyklingu.
Dodatkowo bez ROP mamy już przepisy cząstkowe jak transpozycję dyrektywy SUP, ograniczającej użycie niektórych opakowań z tworzyw sztucznych i nakładające obowiązek pokrywania kosztów zarządzania odpadami. Mamy już ustawę o systemie kaucyjnym, który ma wejść w życie od 2025 roku.
W wyniku zaistniałej sytuacji część przedsiębiorców będzie obciążona pełnymi kosztami zarządzania odpadami, a większość tylko cząstkowo. Co nadal będzie problemem nie tylko dla branży recyklingu, ale także dla mieszkańców, którzy zapłacą wyższe opłaty za odbiór odpadów.
Mamy, jednakże nadzieję, że nowo mianowany minister klimatu i środowiska przygotuje projekt ustawy o ROP w konsultacjach z przedsiębiorcami, którzy mają gotowe rozwiązania i doskonale wiedzą, jak wprowadzić mechanizmy optymalne dla środowiska i GOZ oraz efektywne kosztowo. Czasu jest niewiele, bo prezydencja hiszpańska w UE ma ambicję wprowadzić nowe regulacje dotyczące opakowań w połowie 2024 roku.
W obecnym czasie trwają bardzo intensywne prace w organach UE nad nowymi przepisami dotyczącymi opakowań i odpadów opakowaniowych. Mamy znowelizowaną dyrektywę ws. opakowań z 2018 roku. Jednakże w świetle dążenia do zrównoważonego rozwoju a wraz z nim realizacją idei gospodarki obiegu zamkniętego ambicją krajów członkowskich jest zmiana podejścia do odpadów.
Odpady powinny w coraz większym stopniu zastępować surowce pierwotne co wpłynie korzystnie na ślad środowiskowy oraz zmniejszy uzależnienie krajów UE od źródeł kopalnych i koniecznego importu.
Podstawowe zapisy w tym kontekście to wzrost poziomów recyklingu i obowiązkowe poziomy zawartości surowców z recyklingu w nowych opakowaniach. Dodatkowo nowy projekt wprowadza minimalne poziomy ponownego użycia opakowań. Regulacja dotyczy zarówno opakowań jednostkowych jak i zbiorczych i transportowych.
Pytanie czy polscy przedsiębiorcy oraz system zarządzania opadami oraz potencjał recyklingu są w stanie sprostać nadchodzącym zmianom. Wydaje się, że mamy wiele do zrobienia.
Branża recyklingu poważnie osłabiona i zdziesiątkowana w wyniku wprowadzonych przepisów w ostatnich latach nie ma złudzeń. Przedstawiciele recyklerów mówią wręcz, że chcemy robić recykling bez zakładów recyklingu, co wydaje się absurdem. Wprowadzenie zapisów mających chronić środowisko oraz zaostrzenie przepisów pożarowych, brak dofinansowania przez system ROP, czy najwyższe ceny energii w Europie to przyczyny dramatycznej sytuacji w branży, gdzie koszty wprowadzenia nowych przepisów dla pojedynczych zakładów sięgają miliona złotych i więcej.
Podstawą na drodze w kierunku GOZ i dalszej pracy nad gospodarką zrównoważoną jest system Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Niestety działający w Polsce nie ma nic wspólnego z obecnymi trendami ekomodulacji. Archaiczny system skupia się wyłącznie na obowiązku rejestracji w BDO i realizacji poziomów recyklingu poprzez obrót dokumentami potwierdzającymi recykling, który można scedować na organizacje odzysku. Wobec tego nie ma znaczenia czy opakowanie wprowadzane na rynek wraz z produktem jest przydatne do recyklingu.
Dodatkowo bez ROP mamy już przepisy cząstkowe jak transpozycję dyrektywy SUP, ograniczającej użycie niektórych opakowań z tworzyw sztucznych i nakładające obowiązek pokrywania kosztów zarządzania odpadami. Mamy już ustawę o systemie kaucyjnym, który ma wejść w życie od 2025 roku.
W wyniku zaistniałej sytuacji część przedsiębiorców będzie obciążona pełnymi kosztami zarządzania odpadami, a większość tylko cząstkowo. Co nadal będzie problemem nie tylko dla branży recyklingu, ale także dla mieszkańców, którzy zapłacą wyższe opłaty za odbiór odpadów.
Mamy, jednakże nadzieję, że nowo mianowany minister klimatu i środowiska przygotuje projekt ustawy o ROP w konsultacjach z przedsiębiorcami, którzy mają gotowe rozwiązania i doskonale wiedzą, jak wprowadzić mechanizmy optymalne dla środowiska i GOZ oraz efektywne kosztowo. Czasu jest niewiele, bo prezydencja hiszpańska w UE ma ambicję wprowadzić nowe regulacje dotyczące opakowań w połowie 2024 roku.
Zobacz wideo
O autorze