730 ton odpadów trafia codziennie do Morza Śródziemnego
Skutki jednorazowego używania i następnie wyrzucania opakowań plastikowych są już wszędzie widoczne na wybrzeżach mórz i oceanów. Odpady plastikowe coraz bardziej zanieczyszczają oceany; szacuje się, że do roku 2050 znajdzie się w nich wagowo więcej plastiku niż ryb. UE chce temu zapobiegać.
Tworzywa sztuczne to jeden z siedmiu kluczowych obszarów uznanych przez Komisję Europejską za kluczowe dla dojścia do gospodarki o obiegu zamkniętym w UE do 2050 r. Oprócz europejskiej strategii na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym, która ma na celu stopniowe wycofywanie mikrodrobin plastiku, Komisja Europejska ma jeszcze w tym roku przedstawić więcej propozycji w sprawie odpadów z tworzyw sztucznych.
Nowe unijne przepisy podejmują kwestię utraconych narzędzi połowowych oraz 10 najczęściej znajdowanych na wybrzeżach Europy jednorazowych produktów plastikowych. Te dwie grupy odpadów stanowią 70 proc. wszystkich odpadów morskich.
Problem plastiku
Plastik nie tylko zaśmieca wybrzeża, ale też szkodzi zwierzętom morskim, które zaplątują się w większe odpady, a mniejsze mylą z pożywieniem. Przyswajanie cząsteczek tworzyw sztucznych może powodować niewłaściwe trawienie normalnego pożywienia i przyciągać do ich organizmów toksyczne zanieczyszczenia chemiczne.
Ludzie spożywają plastik występujący w łańcuchu pokarmowym. Wciąż nie wiadomo, w jaki sposób wpływa to na ludzkie zdrowie.
Odpady morskie powodują straty finansowe w sektorach oraz społecznościach uzależnionych od zasobów morza, ale również wśród producentów. Tylko 5 proc. wartości opakowań plastikowych pozostaje w obiegu – reszta jest dosłownie wyrzucana – co wskazuje na konieczność przyjęcia podejścia bardziej zorientowanego na recykling i ponowne użycie materiałów.
Zakaz jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych
Najbardziej skutecznym sposobem rozwiązania tego problemu jest, jak przekonuje europarlament, zapobieganie przedostawaniu się jeszcze większej ilości plastiku do oceanów.
Jednorazowe produkty plastikowe są największą grupą odpadów znajdywanych na wybrzeżach morskich – produkty takie jak plastikowe sztućce, butelki, niedopałki papierosów i patyczki kosmetyczne stanowią prawie połowę wszystkich odpadów morskich.
Aby rozwiązać ten problem, UE wprowadziła całkowity zakaz używania jednorazowych produktów, dla których są już dostępne alternatywy w postaci innych materiałów: patyczki kosmetyczne, sztućce, talerze, słomki, mieszadełka do napojów i patyczki do balonów. Posłowie do PE dodali również do listy oksydegradowalne produkty plastikowe i pojemniki na żywność typu fast food wykonane z polistyrenu.
Zatwierdzono również szereg innych środków:
Rozszerzona odpowiedzialność producenta, w szczególności w przypadku przedsiębiorstw tytoniowych, w celu wzmocnienia stosowania zasady „zanieczyszczający płaci”. Ten nowy system będzie miał również zastosowanie do narzędzi połowowych, aby zagwarantować, że producenci, a nie rybacy, poniosą koszty zbierania sieci zagubionych na morzu.
O autorze