NIK ujawnił nieprawidłowości we wdrażaniu Elektronicznego Tytułu Wykonawczego (eTW)
Szereg nieprawidłowości związanych z wdrożeniem i uruchomieniem systemu Elektronicznego Tytułu Wykonawczego (eTW) zostało ujawnionych w najnowszym raporcie Najwyższej Izby Kontroli (NIK). Według raportu, opóźnienia, błędy systemowe i inne kwestie techniczne utrudniają w pełni wykorzystanie potencjału eTW w celu uproszczenia i usprawnienia procedur egzekucji administracyjnej.
Wdrożenie systemu eTW miało na celu umożliwienie elektronicznego przekazywania tytułów wykonawczych – dokumentów sporządzanych przez wierzycieli, na podstawie których rozpoczyna się postępowanie egzekucyjne długu. Jednak od czasu wprowadzenia tego systemu w lipcu 2020 r., zgodnie z ustawą z dnia 11 września 2019 r., napotkano na szereg problemów.
Raport NIK wskazuje, że system eTW został uruchomiony z 11-miesięcznym opóźnieniem, a po uruchomieniu występowały liczne błędy krytyczne, takie jak dublowanie dokumentów czy brak funkcjonalności umożliwiającej rozróżnianie certyfikatu pieczęci elektronicznej od podpisu kwalifikowanego. Co więcej, przez pierwsze dwa tygodnie po uruchomieniu systemu, egzekucja dla nowych tytułów wykonawczych została wstrzymana z powodu niewdrożenia kluczowego komponentu systemu, określanego jako Aplikacje Krytyczne (AK).
Oprócz problemów technicznych, NIK zauważa, że dostęp do systemu eTW był utrudniony dla wielu wierzycieli. Tylko około jednej czwartej ogółu wierzycieli miało dostęp do systemu na dzień jego uruchomienia, 1 lipca 2021 r., a liczba ta rosła powoli w kolejnych miesiącach.
NIK zwraca również uwagę na inne aspekty związane z wdrożeniem systemu eTW. Pomimo tego, że jednostki były ogólnie dobrze przygotowane do obsługi eTW, stwierdzono znaczne opóźnienia w wystawianiu tytułów wykonawczych. Największe opóźnienie wyniosło aż 1479 dni.
Wydaje się, że te kwestie miały negatywny wpływ na liczbę tytułów wykonawczych przesyłanych do organów egzekucyjnych.
Wśród wad systemu eTW naczelnicy urzędów skarbowych wymieniali przede wszystkim brak możliwości ręcznego wprowadzania danych do systemu przez pracowników urzędów skarbowych oraz brak możliwości ręcznej poprawy błędów przez pracowników urzędów skarbowych.
Pomimo wprowadzenia eTW, NIK stwierdziła, że system nie przyczynił się w pełni do uproszczenia i usprawnienia procedur egzekucji administracyjnej. NIK stwierdziła także, że wprowadzenie eTW nie przyczyniło się do poprawy sytuacji związanej z długami publicznymi, z powodu opóźnienia w uruchomieniu systemu i licznych problemów technicznych. Z powodu niewdrożenia komponentu Aplikacje Krytyczne, egzekucja dla nowych tytułów wykonawczych została wstrzymana w Polsce na pierwsze dwa tygodnie po uruchomieniu aplikacji eTW.
NIK zaleca pilne poprawki w systemie oraz przyspieszenie procesu wdrożenia eTW, aby system mógł skutecznie służyć celom, dla których został stworzony. Szczególnie istotne jest zabezpieczenie systemu przed błędami krytycznymi, takimi jak dublowanie dokumentów, a także zapewnienie pełnej funkcjonalności systemu.
W obliczu tych wyzwań, oczekuje się, że Ministerstwo Finansów, Izba Administracji Skarbowej, urzędy skarbowe i inne zainteresowane strony podejmą konieczne działania, aby poprawić funkcjonowanie systemu eTW, z korzyścią dla polskich obywateli i gospodarki.
O autorze