Nowy pakiet nt. gospodarki cyrkulacyjnej
W celu realizacji, Komisja proponuje zestaw konkretnych działań ze wskazaniem terminu ich wykonania w zakresie: produkcji (ekoznakowania, opracowania standardów efektywności materiałowych, regulacji prawnych, uwzględnienia w referencjach BAT/BREF, wytycznych, pan-europejskiej sieci integracji technologicznych, zarządzania środowiskowego, weryfikacji technologii, baz wiedzy itp.); konsumpcji (weryfikacji i popularyzacji ekoznakowania z uwzględnieniem śladów środowiskowych i węglowych, wzorców konsumpcji itp.); gospodarki odpadami, stworzenia i wzmocnienia rynku na surowce z odzysku, działań w różnych sektorach gospodarki materiałowej (np. w zakresie plastików i krytycznych surowców); gospodarki żywnością; budownictwa (w tym rozbiórki); wykorzystania biomasy i materiałów pochodnych (m.in. kaskadowe wykorzystanie); innowacji (w tym wsparcia działań) i wreszcie monitoringu postępu.
W celu wsparcia realizacji planu działania Komisja proponuje wykorzystanie „Programu Horizon 2020” poprzez utworzenie w ramach tego programu specjalnego celu „Przemysł 2020 w systemie gospodarki cyrkulacyjnej” w wysokości 650 mln EUR oraz wykorzystania środków z funduszy strukturalnych.
Propozycja stanowi wyzwania zarówno w stosunku do administracji rządowej, samorządowej wszystkich poziomów jak i dla biznesu. Należy ją traktować zarówno jako plan działań średnioterminowych, w szczególności jeśli chodzi o propozycje regulacyjne dotyczące poziomów recyklingu, jak i plan sprostania wyzwaniom przyszłości, bo jak niektórzy twierdzą – już w perspektywie lat 2050, dla zaspokojenia potrzeb na obecnym poziomie i przy kontynuowaniu obecnego tempa wzrostu liczby ludności – nie wystarczy jedna planeta.
W krótkiej perspektywie, z punktu widzenia administracji państwowej, mogą być problemy z taką organizacją gospodarki odpadami, aby dotrzymać proponowane w pakiecie wskaźniki, ale czyż rzeczywiście nie można jej poprawić? Wydaje się, że możliwości są olbrzymie. Trzeba tylko wypracować wraz z samorządami odpowiednie mechanizmy. Jeżeli nie dostosujemy się do wyzwań przyszłości będziemy w dalszym ciągu marnotrawić surowce w odpadach i narażać się na coraz większe koszty ich zakupu. Niewątpliwie stanowić to będzie wyzwanie również dla społeczeństwa, które musi zmienić sposób myślenia i zrozumieć problem wyczerpywania się zasobów oraz przestawić się na myślenie o przyszłości.
Wiele firm dokonało olbrzymiego postępu w zamykaniu obiegu surowcowego swoich produktów, ale do większego postępu potrzebne są dalsze bodźce, które powinny być określone w skali centralnej. Adaptacja do sytuacji wyczerpywania zasobów będzie, w przyszłości wyzwaniem decydującym o dalszym rozwoju, a także może przynieść konkretne korzyści firmom.
Z powyższych względów, celowe byłoby opracowanie długoterminowej strategii transformacji do gospodarki cyrkulacyjnej, na poziomie państwa, w której sprecyzowanoby wszystkie niezbędne działania dla sprostania wyzwaniom zrównoważonego rozwoju w zakresie ochrony i racjonalnego wykorzystania naszych zasobów.
O autorze
