Zwiększenie kwoty wolnej od podatku

Komentarz eksperta: Tomasza Strzałkowskiego, doradcy podatkowego, Kancelaria Chałas i Wspólnicy

Zwiększenia kwoty zmniejszającej podatek z 556,02 zł do 1440 zł zakłada przedstawiony przez Prezydenta projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk sejmowy nr 51). Projekt wpłynął do Sejmu 30 listopada, a już 2 grudnia odbyło się jego pierwsze czytanie. Zgodnie z zapowiedziami projektowane zmiany mają wejść w życie już z dniem 1 stycznia 2016 r.

W obowiązującym stanie prawnym skala podatkowa zbudowana jest jedynie z dwóch przedziałów, dla których granicę stanowi kwota 85 528 zł. W pierwszym przedziale skali obowiązuje stawka 18%, natomiast nadwyżka dochodów ponad kwotę 85 528 zł opodatkowana jest stawką 32%. Podatek obliczony według stawki 18% zmniejsza się o kwotę 556 zł 02 gr. Ustalenie kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 556 zł 02 gr oznacza, że podatnik uzyskujący dochody nieprzekraczające kwoty 3 091 zł rocznie w ogóle nie zapłaci podatku. Kwota 3 091 zł stanowi zatem maksymalny dochód, od którego w obowiązującym stanie prawnym nie występuje zobowiązanie podatkowe. Zbyt niska kwota wolna od podatku i brak mechanizmu korygowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji zostały zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 28 października 2015 r. (sygn. K 21/14). Trybunał orzekł, że art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie, w jakim nie przewiduje mechanizmu korygowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji, jest niezgodny z art. 2 i art. 84 Konstytucji i traci we wskazanym zakresie moc obowiązującą z dniem 30 listopada 2016 r.

Podstawowym celem nowelizacji jest poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych oraz przedsiębiorców poprzez zmniejszenie bezpośredniego opodatkowania ich dochodów podlegających podatkowi dochodowemu od osób fizycznych na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.