Wystąpienie podczas szczytu Leaders Summit on Climate
Prezydent Andrzej Duda wziął udział w dwudniowym szczycie klimatycznym, który w czwartek oficjalnie rozpoczął Prezydent USA Joe Biden. Polski przywódca zabrał głos podczas piątkowej sesji „The Economic Opportunities of Climate Action”. Treść wystąpienia:
Wielce Szanowny Panie Prezydencie,
Ekscelencje, Szanowni Panowie Prezydenci,
Panie i Panowie Premierzy,
Sekretarze Stanu, Doradcy,
przede wszystkim bardzo serdecznie dziękuję Panu Prezydentowi Joe Bidenowi za zaproszenie do udziału w tym Szczycie. Polska odgrywa bardzo aktywną rolę w globalnej polityce klimatycznej. Wspomnę tylko, że z ogromną nadwyżką redukcyjną CO2 zrealizowaliśmy postanowienia Protokołu z Kioto z 1997 roku. Ta nadwyżka przy założeniu 6% redukcji w naszym przypadku wynosiła aż 27%, albowiem redukcja wyniosła 33.
Trzykrotnie na naszej, polskiej ziemi, byliśmy organizatorem światowej konferencji klimatycznej. Ostatnio, w trakcie COP24 w Katowicach, w 2018 roku, uzgodniliśmy pod przewodnictwem Polski Katowice Rulebook, jak również „Śląską Deklarację Solidarnej i Sprawiedliwej Transformacji”. Umożliwiło to wdrożenie Porozumienia paryskiego oraz podniesienie znaczenia wymiaru ludzkiego w duchu zasady, że „nikt nie może być pozostawiony samotnie”.
Dynamika nadana przez Polskę podczas COP24 przyczyniła się do tego, że Unia Europejska, jako pierwsza światowa gospodarka, przyjęła cel neutralności klimatycznej do 2050 roku oraz zwiększyła cel redukcji emisji do roku 2030 do co najmniej 55%. Polska partycypuje w tych ambitnych dążeniach. Cieszy nas także, że wiele państw poszło tym samym śladem.
Chciałbym nadmienić, że klimat jest przedmiotem wyjątkowej troski państw Inicjatywy Trójmorza, do której należy także mój kraj, Polska, i inne państwa Europy Środkowej pomiędzy Bałtykiem, Morzem Czarnym a Adriatykiem. W ostatnich dniach rozmawiałem z prezydentami Słowenii, Borutem Pahorem, Litwy, Gitanasem Nausėdą oraz Bułgarii Rumenem Radewem, sprawującym obecnie pezydencję Inicjatywy. W regionie Trójmorza, jest dla nas jasne, że musimy realizować ambitną politykę klimatyczną opartą na zasadach sprawiedliwej transformacji, Just Transition, i uwzględniającą realia naszych państw oraz dobro naszych społeczeństw.
Jest to wyzwanie, w szczególności tam, gdzie istnieje konieczność głębokich przemian gospodarczych, w tym ewentualnych likwidacji gałęzi przemysłu, na przykład węglowego. Są to bardzo poważne wyzwania dla takich państw jak Polska czy Bułgaria.
Polityka klimatyczna będzie z pewnością również przedmiotem naszej dyskusji w lipcu podczas Szczytu Inicjatywy Trójmorza w stolicy Bułgarii, w Sofii. Chcę jednak podkreślić, że wszyscy uznajemy cele klimatyczne wyznaczone w ramach Unii Europejskiej i wszyscy mamy ambicję, aby je zrealizować.
Szanowni Państwo,
samymi deklaracjami politycznymi rzeczywistości nie zmienimy. Dlatego w Polsce w ciągu najbliższych dwóch dekad, zamierzamy zbudować nowy, zeroemisyjny system energetyczny dzięki czemu udział węgla zmniejszy się z obecnych 70 do nawet 11 procent w 2040 roku.
To nie tylko odpowiedź na uzgodnienia wewnątrz Unii Europejskiej, ale przede wszystkim odpowiedź na oczekiwania młodego pokolenia Polaków. W tym tygodniu spotkałem się z Młodzieżową Radą Klimatyczną, która zrzesza młodych przedstawicieli organizacji pozarządowych w Polsce, walczących o środowisko naturalne i ochronę klimatu. Oczekują oni realizacji ambitnych celów klimatycznych, a jednocześnie mają pełną świadomość, jak bardzo trudna jest ta droga.
Może właśnie z tym większą satysfakcją chciałbym Państwu zakomunikować, że wczoraj doszło w Polsce do zawarcia porozumienia, po długim dialogu społecznym, pomiędzy społecznością górników, a przedstawicielami polskiego rządu, dotyczącego wyłączenia węgla z produkcji energii elektrycznej do 2049 roku. Uważam to za wielki sukces dialogu społecznego w naszym kraju, jak i również wielkie i ambitne zamierzenie na przyszłość, biorąc pod uwagę, że dzisiaj procent wykorzystania węgla do produkcji energetycznej w Polsce wynosi około 70 proc.
Dlatego Polska będzie budować zrównoważony i niskoemisyjny miks energetyczny w oparciu o energetykę jądrową oraz odnawialną, a także gaz. Bez wykorzystania wszystkich technologii transformacja naszego systemu energetycznego po prostu nie będzie możliwa.
Polsko‑amerykańska umowa o rozwoju polskiego programu energetyki jądrowej z października 2020 r. potwierdza nasze ambicje. Uwidacznia wagę międzynarodowej współpracy w zakresie polityki energetyczno-klimatycznej.
Powinniśmy skoordynować na poziomie międzynarodowym nasze działania w zakresie badań i rozwoju, żeby stworzyć masę krytyczną technologii innowacyjnych, a zarazem przystępnych cenowo.
Powinniśmy też się zastanowić jak Banki centralne mogą wesprzeć transformację energetyczną zgodnie z zasadą neutralności technologicznej. Transformacja przyjazna klimatowi to także ogromna szansa dla obywateli i wszystkich sektorów naszej gospodarki. Dlatego w Polsce postawiliśmy na elektromobilność zarówno w transporcie publicznym, jak i indywidualnym. To ogromna szansa na rozwój przemysłowy i nowe miejsca pracy.
Już teraz jesteśmy największym eksporterem autobusów elektrycznych w Unii Europejskiej, z udziałem w wysokości 46% w rynku europejskim w ubiegłym roku. Polska stała się także europejskim liderem w produkcji baterii litowo-jonowych.
Nasze ambicje dotyczą również transportu indywidualnego i odchodzenia od silników spalinowych, gdzie widzę ogromny potencjał do współpracy obu stron Atlantyku.
Poświęcamy również bardzo dużo uwagi kwestiom mitygacji. W Polsce Lasy Państwowe wdrożyły pilotażowy program Leśnych Gospodarstw Węglowych. To system wykorzystania zasobów leśnych do wzmożonego pochłaniania dwutlenku węgla z atmosfery oraz jego kumulowania w ramach ekosystemu leśnego oraz produktach z drewna. Koncepcja Leśnych Gospodarstw Węglowych zasługuje na usankcjonowanie w ramach międzynarodowego porządku prawnego.
Szanowni Państwo,
z powodu pandemii świat na chwilę się zatrzymał. Wracając na tory rozwoju, nie pozwólmy, aby były to stare tory. Budujmy synergię pomiędzy konwencjami: klimatyczną, różnorodności biologicznej oraz w sprawie zwalczania pustynnienia. Wykorzystajmy szansę, aby świat odbudować lepszym, bardziej sprawiedliwym, bardziej solidarnym, bardziej zrównoważonym.
Dziękuję.
Zobacz wideo
O autorze