Prezydenci Wielkiej Warszawy już na bulwarach wiślanych

W Warszawie odsłonięto pomnik Prezydentów Wielkiej Warszawy – Stefana Starzyńskiego i Juliana Spitosława Kulskiego.

Monument został wybudowany z inicjatywy syna jednej z upamiętnionych rzeźbą postaci – Juliana Eugeniusza Kulskiego (1929-2021), powstańca warszawskiego, pułkownika Wojska Polskiego, profesora architektury, fundatora Fundacji Kulskich na rzecz relacji polsko-amerykańskich, kawalera Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Na lokalizację miejsca budowy pomnika wybrano bulwary wiślane (nieopodal Arkad Kubickiego, przystanek Podzamcze 01). To nie przypadek. Rzeźba została zaprojektowana
i wykonana przez artystę Pawła Pietrusińskiego, któremu natchnienia do pracy twórczej dostarczyło historyczne zdjęcie z 1937 roku, wykonane podczas spaceru obu Prezydentów przy bulwarach wiślanych. Pomnik powstał dzięki inspiracji historyka sztuki i varsavianisty Kazimierza Sztarbałło.

Na pięć dni przed odsłonięciem i oddaniem do użytku pomnika Prezydentów Wielkiej Warszawy w jego fundamentach został zamurowany akt erekcyjny. W uroczystości  wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych.

– Monument, który już niebawem zostanie postawiony na widocznej obok płycie, w pewnym sensie wiążę się z dążeniami Stefana Starzyńskiego i Juliana Spitosława Kulskiego
do wszechstronnego rozwoju stolicy. Swoją lokalizacją nawiązuje do koncepcji planowanej wówczas przebudowy bulwarów i tym samym zwrócenia miasta ku Wiśle. Starzyński i Kulski nie dotrwali do ich ukończenia, ale bezsprzecznie był to jeden z ich najważniejszych projektów wizerunkowych dla Warszawy. W najbliższą sobotę symbolicznie wrócą w to miejsce – zaznaczył podczas uroczystości wmurowania aktu erekcyjnego Michał Krasucki, dyrektor Stołecznego Konserwatora Zabytków w Urzędzie m. st. Warszawy.

– Julian Eugeniusz Kulski zmarł 12 sierpnia w Waszyngtonie. Doskonale wiedział, że prace związane z monumentem zbliżają się ku szczęśliwemu finałowi. Na kilka godzin przed odejściem Profesora Fundacja Kulskich otrzymała pozwolenie na budowę pomnika – przypomniała
na rozpoczęciu uroczystości wmurowania aktu erekcyjnego Małgorzata Bogusz, Prezes Zarządu Fundacji Kulskich.

– Wzniesienie pomnika było dla prof. Kulskiego marzeniem życia i ukoronowaniem jego wieloletniego zaangażowania w pielęgnowanie pamięci historycznej o idei Wielkiej Warszawy i jej twórcach: Stefanie Starzyńskim i Julianie Spitosławie Kulskim. Odsłonięcie pomnika odbędzie się już w najbliższą sobotę. Serdecznie zapraszam na tę uroczystość  – dodaje Małgorzata Bogusz.

W poniedziałek 11.10.2021 r. w TVP Historia o godz. 20.00 widzowie będą mogli zobaczyć telewizyjną premierę filmu dokumentalnego „Goliat – zapomniany bohater” w reżyserii Tomasza Sańprucha i Witolda Tabaki. Prezentuje on historię Juliana E. Kulskiego – bohatera Powstania Warszawskiego i syna prezydenta okupowanej Warszawy.

Film przedstawia wieloletnie działania prof. Kulskiego, skupione na budowaniu międzynarodowej pozycji Polski i umacnianiu relacji polsko-amerykańskich. Produkcja rzuca także nowe światło na codzienne życie mieszkańców okupowanej Warszawy, podkreślając wkład i poświęcenie bohaterów powstańczej walki o honor i ojczyznę. Obraz Warszawy pod nazistowską okupacją został zaprezentowany przez pryzmat wspomnień jednego z najmłodszych uczestników Powstania Warszawskiego – nastoletniego wówczas J. E. Kulskiego.